در سادهترین حالت روغن از له کردن دانه به دست میآید و پس از مرحله له کردن، مایه خمیری شکل به دست میآید که با تحت فشار قرار دادنش، روغن از آن خارج میشود. اگر این فرآورده اسیدیته پایین و طعم و بوی خوبی داشته باشد، آن را در زمره روغن بکر یا فرابکر قرار میدهیم. (کیفیت روغن بکر از روغن فرابکر کمی پایینتر است)
این نوع برای استفاده در غذاهای آبکی، ریختن روی سبزیها و درست کردن سس سالاد مناسب است. زمانی که این روغنها حرارت داده شوند، بو و طعم ملایم خود را از دست میدهند. (بعضی از سرآشپزها هنوز هم استفاده از روغن فرابکر را برای پختوپز ترجیح میدهند) هر چه روغن رنگ و بوی تندتری داشته باشد، طعم و مزه بهتر و قویتری نیز خواهد داشت. اگر این روغن، سطح اسیدی بالا داشته یا بیکیفیت باشد، میتوان چنین نتیجه گرفت که، تصفیه و با روغن بکر یا فرابکر مخلوط شده و یک روغن معمولی به دست آمده است. از چنین روغنی میتوان برای پخت و پز استفاده کرد. نباید فراموش کرد که انواع روغن کنجد در حفظ سلامت قلب موثر هستند هر چند که انواع بکر و فرابکر آنها آنتی اکسیدان های بیشتری دارند.
تفاوت روغن کنجد با روغن های صنعتی
روغن کنجد
بهترین داروی کبد چرب
روغن کنجد به علت دارا بودن لستین بسیار برای حافظه ، هوش و فعالیت های مغزی مفید است. یکی ازمعدود منابع منیزیم است. مانع رشد نوعی سرطان پوست و نیز تکثیر سلولهای سرطانی روده بزرگ انسان است. درکاهش بیماریهای مهلک و شایع قلب و عروق، در درمان سینوزیت و نابودی استرپتوکوکها ، رفع چروکهای جزئی و خراشهای جزئی بسیار مؤثر است. ، روغن صنعتی در دمای ۶۰ درجه دود می کند در حالیکه روغن کنجد تا دمای ۲۵۰ درجه را تحمل میکند و دمای ۴۰ درجه بهترین دما برای این روغن است اما روغن صنعتی در دمای ۴۰ درجه حالت چسبناک میگیرد ( حتما روغن چسبناک روی کاشی آشپزخانه و یا بالای گاز خود را دیده اید ). روغن صنعتی به دلیل اینکه در ۴۰ درجه درکبد چسبناک می شود و دمای کبد ۴۰ درجه است باعث ایجاد چربی شده و وقتی سونوگرافی می کنید می گویند کبد شما چرب است اما روغن کنجد به دلیل اینکه تا دمای۲۵۰ درجه را تحمل می کند باعث ایجاد چربی در کبد نمیشود. روغنهای صنعتی حاوی مواد شیمیایی و نگهدارنده سرطانزایی هستند . اسید ترانس استاندارد جهانی یک درصد میباشد که در ایران متاسفانه تا ۳۰ درصد و در روغنهای شیرینی پزی و قنادی تا ۷۰ درصد میرسد . روغن کنجد باعث شادابی پوست و نیز کاهش چربی خون می شود.
روغن کنجد فرابکر دکتر بیز
خواص روغن کنجد :
* کاهش دهنده سطح کلسترول بد خون (LDL) و افزایش جذب کلسترول خوب (HDL)
* کاهش فشارخون در افراد مبتلا به فشار خون بالا
* جلوگیری از سرطانهای سینه، پروستات و سرطانهای دستگاه گوارش
* جلوگیری از تصلب شرایین و بسته شدن عروق
* جلوگیری از بروز سکته قلبی
* جلوگیری از بروز آب مروارید
* شفافیت و لطافت پوست به دلیل غنی بودن از ویتامین E
* مناسب برای سرخ کردن به دلیل مقاومت بالای حرارتی
* کاهش ابتلا به بیماری پارکینسون
* جلوگیری از بیماریهای مفصلی و آرتروز
* خواص آنتی اکسیدانی فوقالعاده به دلیل وجود دو ماده شیمیایی sesamol و sesamin. آنتی اکسیدانها با رادیکالهای آزادی که به سلولها آسیب میرسانند و به روند پیری سرعت میبخشند مقابله میکند.
* ویتامین E موجود در آن از بیماری آلزایمر جلوگیری میکند.
* روغن کنجد تحریک پذیری غشاء مخاطی را کم میکند. این روغن برای درمان سرفه، یبوست، آرتریت و پوست خشک توصیه میشود.
* مصرف مرتب آن اضطراب را کاهش میدهد، گردش خون را تقویت میکند، مانع اختلالات عصبی میشود و سیستم دفاعی بدن را تقویت میکند.
* مصرف روغن کنجد، نشاط آور است، هوشیاری ایجاد میکند، دردهای مزمن و گرفتگی عضلات را کاهش میدهد.
* ویتامین E موجود در آن به رشد مو سرعت میبخشد.
* برای افرادی که از کم خونی و سرگیجه رنج میبرند مفید است.
* مصرف موضعی این روغن، پوست را نرم و لطیف میکند.
* خاصیت ضدقارچی و ضدباکتریایی دارد.
* غرغره کردن آن، باکتریها، از جمله باکتریهای سرماخوردگی از بین میبرد.
* محافظ طبیعی در برابر اشعهی فرابنفش به حساب میآید.
* مانع شورهی سر میشود.
* از پوست در برابر کلر موجود در آب استخر محافظت میکند.
* ماساژ با روغن کنجد انعطاف پذیری مفاصل را زیاد میکند.
* بریدگیها و جراحتهای سطحی را درمان میکند.
* پوست صورت به خصوص اطراف بینی را سفت میکند و مانع بزرگ شدن منفذهای پوستی صورت میشود.
* از بروز آکنه جلوگیری میکند. روغن کنجد انواع مختلفی دارد. روغن کنجد «بکر» روغن به دست آمده از دانه کنجد است که فقط به روش مکانیکی و یا سایر روشهای فیزیکی تحت شرایط خاص حرارتی که منجر به تغییری در ساختار تریگلیسیریدهای روغن نشود به دست میآید ( پرس سرد Cold press ). لذا در مقایسه با دیگر روغنها برای استحصال نیاز به روشهای شیمیایی نداشته و به سادگی قابل هضم و سرشار از ویتامینهای A، E و D و کلسیم میباشد. این روغن عطر و طعم مطلوب داشته و خود به چند گروه طبقهبندی میشود.
* گروه اول، روغن کنجد «فرابکر» یا ممتاز است که دارای عطر و طعم آجیلی و بسیار دلپذیر بوده و بهترین و ماندگارترین روغنها به شمار میرود. عمده تفاوت فرابکر و بکر در آزمایشگاه و انالیز روغن مشخص خواهد شد.
* گروه دوم ، روغن کنجد «بکر معمولی» است که در ایران معروف به روغن بودار است.
* گروه سوم ، روغن کنجد «تصفیه شده» است که از تصفیه روغن کنجد بکر به دست میآید و در ایران معروف به روغن «بیبو» است. طعم و بوی این نوع روغن تحت فرآیندهای شیمیایی کاملاً خنثی شده و مناسب کسانی است که طعم روغن کنجد بکر را دوست ندارند. اما این روغن به دلیل استفاده از فرآیند تصفیه بعضی از ترکیبات موثر کنجد را از دست داده و به همین دلیل کیفیت آن به مراتب پایینتر از روغنهای بکر است. این روغن کمتر از 15% اسید چرب اشباع دارد که بیشترین ان پالمیتیک و استئاریک و بیش از 85% مجموع اسیدهای چرب ان غیراشباع است. اسید اولئک و اسید لینولئیک بیش از 80% کل اسیدهای چرب روغن کنجد را تشکیل میدهند. برخلاف روغن های گیاهی دیگر در این گروه، درصد اسید اولئیک روغن کنجد حدود 45% و اسید لینولیک آن حدود 40% از مجموع کل اسیدهای چرب آن می باشد. Page 1 of 1 روغن کنجد انواع مختلفی دارد. روغن کنجد «بکر» روغن به دست آمده از دانه کنجد است که فقط به روش مکانیکی و یا سایر روشهای فیزیکی تحت شرایط خاص حرارتی که منجر به تغییری در ساختار تریگلیسیریدهای روغن نشود به دست میآید ( پرس سرد Cold press ). لذا در مقایسه با دیگر روغنها برای استحصال نیاز به روشهای شیمیایی نداشته و به سادگی قابل هضم و سرشار از ویتامینهای A، E و D و کلسیم میباشد. این روغن عطر و طعم مطلوب داشته و خود به چند گروه طبقهبندی میشود.
* گروه اول، روغن کنجد «فرابکر» یا ممتاز است که دارای عطر و طعم آجیلی و بسیار دلپذیر بوده و بهترین و ماندگارترین روغنها به شمار میرود. عمده تفاوت فرابکر و بکر در آزمایشگاه و انالیز روغن مشخص خواهد شد.
* گروه دوم ، روغن کنجد «بکر معمولی» است که در ایران معروف به روغن بودار است.
* گروه سوم ، روغن کنجد «تصفیه شده» است که از تصفیه روغن کنجد بکر به دست میآید و در ایران معروف به روغن «بیبو» است. طعم و بوی این نوع روغن تحت فرآیندهای شیمیایی کاملاً خنثی شده و مناسب کسانی است که طعم روغن کنجد بکر را دوست ندارند. اما این روغن به دلیل استفاده از فرآیند تصفیه بعضی از ترکیبات موثر کنجد را از دست داده و به همین دلیل کیفیت آن به مراتب پایینتر از روغنهای بکر است. این روغن کمتر از 15% اسید چرب اشباع دارد که بیشترین ان پالمیتیک و استئاریک و بیش از 85% مجموع اسیدهای چرب ان غیراشباع است. اسید اولئک و اسید لینولئیک بیش از 80% کل اسیدهای چرب روغن کنجد را تشکیل میدهند. برخلاف روغن های گیاهی دیگر در این گروه، درصد اسید اولئیک روغن کنجد حدود 45% و اسید لینولیک آن حدود 40% از مجموع کل اسیدهای چرب آن می باشد. خواص شیمیایی ترکیب اسیدهای چرب روغن کنجد روغن کنجد به گروه اسیدهای اولئیک – لینولئیک متعلق است. این روغن کمتر از 15 درصد اسید چرب اشباع دارد که بیشترین آن پالمیتیک و استئاریک و بیش از 85 درصد مجموع اسیدهای چرب آن غیراشباع است. اسید اولئیک و اسید لینولئیک بیش از 80 درصد کل اسیدهای چرب روغن کنجد را تشکیل میدهند. برخلاف روغنهای گیاهی دیگر در این گروه، درصد اسید اولئیک روغن کنجد حدود 45 درصد و اسید لینولئیک آن حدود 40 درصد از مجموع کل اسیدهای چرب آن میباشد. استرول ها(sterols) روغن کنجد در مقایسه با سایر روغنهای گیاهی، مواد غیرقابل صابونی(حدود 2 درصد) بیشتری دارد. مواد غیرقابل صابونی شامل استرول ها، تری ترپنها و تری ترپن الکلها، توکوفرول ها و لیگنانهای کنجد میباشد. روغن کنجد یکی از منابع غنی استرول های گیاهی(فیتواسترول) میباشد. فیتواسترول ها یا استرول های گیاهی رقیب کلسترول در جذب هستند. بنابراین مصرف فیتواسترول موجب کاهش کلسترول خون و در نتیجه جلوگیری از حملات قلبی و عروقی میشود. فیتواسترول ها و به طور خاص بتا سیتوسترول، از رشد سلولهای سرطان کولون، سرطان پروستات و سرطان سینه نیز جلوگیری میکنند. توکوفرول ها(Tocopherols) شهرت روغن کنجد به خاطر مقاومت در برابر اکسید شدن آن است. یکی از دلایل این مقاومت بیش از حد به خاطر وجود توکوفرول در این روغن است و میزان آن در روغن کنجد 1200 میلی گرم بر کیلوگرم است. گاما توکوفرول بیشترین میزان موجود در روغن کنجد را شامل میشود و پس از آن دلتا و آلفا هستند که حدود 5 درصد توکوفرول موجود در روغن را شامل میشوند. در بین اقسام مختلف ایزومرهای توکوفرول، گاما توکوفرول قویترین آنتی اکسیدان موجود در روغنها میباشد. روغن کنجد تحریک پذیری غشاء مخاطی را کم می کند. این روغن برای درمان سرفه، یبوست، آرتریت و پوست خشک توصیه می شود این خاصیت آنتی اکسیدانی، ماندگاری این روغن را در برابر حرارت در مقایسه با روغنهای دیگر بسیار افزایش داده است. مقاومت اکسیداتیو روغن کنجد در برابر حرارت 110 درجه سانتیگراد 17.5 ساعت میباشد که این روغن را در دسته روغنهای با مقاومت بالا قرار میدهد. همچنین نقطه دود این روغن 226 درجه سانتیگراد میباشد. شایان ذکر است مقاومت حرارتی روغنهای مخصوص سرخ کردنی در همین دما حداکثر 14 ساعت میباشد. لذا از این روغن میتوان در مصارف سرخ کردنی عمیق با طیب خاطر استفاده نمود.
درمان یبوست : یبوست مادر بسیار از بیماری هاست اما می توان با رروش های مختلفی آن را درمان کرد، اصلاح برنامه غذایی یکی از ساده ترین روش های ممکن برای درمان یبوست و خشکی مزاج است. اضافه کردن فقط یک تا 2 قاشق روغن کنجد به سالاد و بشقاب غذای روزانه نه تنها باعث درمان یبوست می شود حتی در تناسب اندام نیز نقش مهمی دارد.
ضد تصلب شرایین و ضد سرطان : روغن کنجد از روغن های غیراشباع است. ارزش غذایی این روغن بسیاری بالاست زیرا بیشترین اسیدهای چرب آن «لینولییک اسید» (امگا 6) و «لینولنیک اسید» (امگا 3) هستند که هر دوی آنها از اسیدهای چرب ضروری اند و دریافت روزانه شان به علت اینکه بدن قادر به تولید آنها نیست و باید از طریق رژیم غذایی به بدن برسند، توصیه می شود. از بارز ترین خواص درمانی روغن کنجد در پیشگیری و درمان سرطانهای سینه، پروستات و سرطانهای دستگاه گوارش ، سکته های قلبی و بسته شدن عروق(تصلب شرایین) است که با وجود این خواص درمانی بی نظیر این روغن به ملکه روغن ها بدل شده است.
پیشگیری و درمان خشکی مفاصل و پوکی استخوان : بد نیست بدانید که روغن کنجد سرشار از کلسیم است و آهن فراوانی دارد به طوری که با خوردن 100 گرم از آن، بدن 670 میلی گرم کلسیم و 10 میلی گرم آهن دریافت می کند. به همین دلیل مصرف این روغن به کسانی که گوشت و لبنیات کمی استفاده می کنند، توصیه می شود. می توان نتیجه گرفت که این روغن در مقایسه با سایر روغن ها املاح بیشتری دارد.مصرف این روغن برای ماساژ یکی از بهترین هاست و همچنین با توجه به مقدار کلسیم بیشتر در مقایسه با لبنیات در سنین پایین باعث پیشگیری از خشکی مفاصل و پوکی استخوان در سنین مینسالی و سنین بالا می شود.
جوان کننده پوست : روغن کنجد غنی از آنتی اکسیدان و ویتامین E است و از علائم متداول پیری پوست جلوگیری می کند. چربی موجود در این روغن یک آنتی اکسیدان قوی است که مانع ایجاد چین و چروک و خطوط ریز پوست می گردد می توان برای ماساژ از این روغن به صورت موضعی نیز استفاده کرد. آن را به پوست زده و به مدت چهار تا پنج دقیقه ماساژ دهید تا پوست را جوان تر جلوه دهید .
به سلامت مو کمک می کند : روغن کنجد نیز مانند روغن بادام یک تقویت کننده و حالت دهنده بی نظیر برای مو است و از خارش پوست سر جلوگیری کرده و شوره سر را کاهش می دهد. روغن کنجد را با روغن نارگیل مخلوط کرده و به موی سر بزنید.
درمان رماتیسم ، انعطاف پذیری مفاصل را افزایش می دهد: مصرف روغن کنجد از بیماری هایی از جمله رماتیسم ، التهاب مفاصل جلوگیری می کند. همچنین منبع غنی اسیدهای چرب غیر اشباع شده است که از پوکی استخوان در زنان جلوگیری می کند. همچنین باعث انعطاف پذیری بیشتر مفاصل و مانع از درد مفاصل می شود.
درمان آفتاب سوختگی : برای این منظور ابتدا توصیه می شود مقداری روغن را به گوشه ی کوچکی از پوست ماساژ داد و در صورت عدم وجود حساسیت به روغن می توان پوست صورت را روزانه یک تا دو بار پس از استفاده از صابون گلیسرینه ماساژ داد.
مرطوب کننده طبیعی : از روغن کنجد می توانید به عنوان نرم کننده و مرطوب کننده پوست کل بدن خود استفاده نمایید. این روغن، علاوه بر ویتامین E حاوی اسید لینوئیک، اسید استئاریک و اسیدهای چرب نیز می باشد، به منظور رسیدن به نتایج مطلوب، می توانید به طور روزانه از آن برای ماساژ کل بدن استفاده کنید. روغن کنجد دارای عطر قوی می باشد اما می توان برای بهبود عطر آن با مقداری گلاب ترکیب و سپس استفاده نمود حتی می توان در حمام در صورت استفاده از وان برای جلوگیری از مشکلات خشکی پوست چند قطره روغن کنجد را به آب وان اضافه نمایید.